Abstraktom rzadko należy ufać w odosobnieniu. Zobacz pełny artykuł:
Profilaktyka to ciężka wielosystemowa reakcja nadwrażliwości. Może ona obejmować hipotensję lub uraz dróg oddechowych. Anafilaksja jest potencjalnie zagrażającą życiu kaskadą spowodowaną uwolnieniem mediatorów. Nadwrażliwość opisuje niewłaściwą odpowiedź immunologiczną na ogólnie nieszkodliwe antygeny, natomiast anafilaksja jest najbardziej dramatyczną i ciężką formą natychmiastowej nadwrażliwości [1].
37-letnia kobieta, która w tym czasie była pielęgniarką, ale nie wykonywała swojej pracy, została przyjęta na pogotowie ratunkowe z bólem brzucha w nocy. Doświadczała bólu przez ostatnie 5 godzin. Ujawniła, że została zbadana pod kątem torbieli lewego jajnika o średnicy 4 cm, a w dniu przyjęcia ponownie została opanowana przez ginekologa, a rozmiar torbieli zwiększył się do około 6,3 cm średnicy. Przed pojawieniem się bólu brzucha odczuwała mdłości, którym towarzyszyły wymioty. Ból występował na całym brzuchu. Nie skarżyła się na biegunkę, zaparcia, dysurię i naglący ból. Jej ostatni okres menstruacyjny rozpoczął się 7 dni temu. Stosowała doustne środki antykoncepcyjne tylko przez 3 dni, kiedy została przyjęta z powodu bólu.
W wywiadzie lekarskim odnotowano 2 operacje torbieli jajników i laparoskopową cholecystektomię. Miała podłoże atopowe, wystąpiły u niej reakcje alergiczne po podaniu atropiny, leków radiokontrastowych i feniraminy. 3 lata temu została poddana zapłodnieniu in vitro. Podczas leczenia preparatami hormonalnymi podawano jej również kortykosteroidy z powodu wywiadu atopowego.
Zorientowała się i współpracowała podczas badania przedmiotowego. W Glasgow Coma Score miała 15 lat. Objawy życiowe były następujące: ciśnienie krwi, 140/80 mm Hg; tętno, 100 uderzeń na minutę (regularne); oddychanie, 16 minut; temperatura ciała, 36.7°C. W badaniu fizykalnym nie stwierdzono żadnych objawów patologicznych, poza tkliwością rozlaną w palpacji brzucha na całej powierzchni brzucha, która była bardziej widoczna w prawym dolnym kwadrancie. Nie pobrała w domu żadnego środka przeciwbólowego.
Podczas pobierania próbek krwi założono cewnik dożylny i rozpoczęto podawanie płynu izotonicznego zawierającego metoklopramid. Po kilku minutach skarżyła się na zawroty głowy i palpitacje. Płyn został zatrzymany, ponieważ tętno wynosiło 140/min, a ciśnienie krwi spadło do 100/60 mm Hg. Auscultation ujawnił rozproszone rohonchi. Uważa się, że pochodziła ona z metoklopramidu. Aby wykluczyć pęknięcie torbieli jajnika, została zbadana przez asystenta ginekologa, który nie pomyślał o ostrym problemie ginekologicznym. Aby wykluczyć ostre zapalenie wyrostka robaczkowego, poddano ją badaniom radiologicznym, w tym badaniu USG jamy brzusznej i tomografii komputerowej bez radiokontrastu, a wyniki mieściły się w granicach normy.
Po powrocie na ostry dyżur zaczęto podawać jej sól fizjologiczną bez żadnych leków. Kilka minut później ponownie skarżyła się na kołatanie serca i zawroty głowy z powodu bólu w klatce piersiowej. Miała ochotę zemdleć. Jej tętno wzrosło do 150/min. Miała rumień na szyi i klatce piersiowej oraz rhonchi w płucach. W tym czasie uważano, że dolegliwości te były spowodowane normalną solą fizjologiczną. Ponieważ wlew normalnej soli fizjologicznej został zatrzymany, jej dolegliwości natychmiast się poprawiły. Aby potwierdzić rozpoznanie alergii na sól fizjologiczną, ponownie rozpoczęto podawanie płynu. Po kilku minutach miała te same dolegliwości i ustalenia. Przy 5% roztworze dekstrozy, nie miała żadnych dolegliwości. Po ustąpieniu dolegliwości bólowych odesłano ją do domu z rekomendacjami.
Dwa miesiące po wypisie, z powodu urazu, zabrała dziecko na pogotowie ratunkowe i poinformowała, że została operowana z powodu torbieli jajnika w innym szpitalu. Jej lekarze nie docenili jej ostrzeżeń o alergii na sól fizjologiczną i ponownie podali jej normalną sól fizjologiczną, a ona sama doświadczyła podobnego obrazu klinicznego. Profilaktyka jest ciężką, natychmiastową, uogólnioną reakcją nadwrażliwości na układ wielonarządowy, charakteryzującą się w największym stopniu skurczem oskrzeli, obrzękiem naczynioruchowym górnych dróg oddechowych i/lub niedociśnieniem [2]. Została ona również zdefiniowana po prostu jako “poważna reakcja alergiczna, która jest gwałtowna w momencie wystąpienia i może spowodować śmierć” [3]. Reakcje alergiczne na leki stanowią specyficzną klasę reakcji nadwrażliwości na leki, którym towarzyszy immunoglobulina E [4].
W piśmiennictwie pojawiły się doniesienia o reakcjach alergicznych na płyny dożylne zawierające maltozę i dekstrozę pochodzenia kukurydzianego [5], [6], [7]. Stwierdzono jednak tylko jeden przypadek - wstrząs anafilaktyczny przeciwko izotonicznemu chlorowi sodu [8].
Podsumowując, każda substancja lub lek, nawet roztwór soli fizjologicznej, może powodować reakcje alergiczne. Musimy więc być czujni, dając naszym pacjentom wszystko. Lekarze nie powinni lekceważyć i niedoceniać żadnych działań niepożądanych, które mogą być przypisane każdemu lekowi, a także powinni być czujni i obserwowaćich pacjentów na prawdopodobną alergię na leki, zwłaszcza podczas leczenia pozajelitowego.
Jak widać, choć autorka wyraźnie wnioskuje, że pacjentka miała alergię na sól fizjologiczną, tak jak ona, to jednak w tym jednym przypadku mogę myśleć o TONSACH konfunderów. Przygotowanie miejsca na dostęp naczyniowy jest podejrzanym numer jeden. Możliwe jest również, że ma ona bardzo rzadką alergię na jeden z tworzyw sztucznych w którymkolwiek z użytych materiałów. Również wbrew twierdzeniom producenta, od dawna podejrzewam, że w ramach leków istnieją konserwanty i inne elementy, które nie są zgłaszane, co potwierdzają pacjenci z reakcjami alergicznymi na generyczne lub markowe wersje tego samego leku.